Mide, sindirim kanalının en geniş bölümüdür. Karın boşluğunun üst kısmında, diyaframın hemen altında bulunur. Alt kısmı ile ince bağırsağa bağlanır. Mide; yenilen besinleri bir süreliğine depolar, daha küçük parçalara ayırarak mide öz suyu ile karışmasını, asidik kimusa (bulamaç benzeri bir yapıya) dönüştürür. Her organda görülebileceği gibi midede de bazı hastalıklar görülebilir. Hazımsızlık, reflü, ülserin yanı sıra gastrit, mide fıtığı ve mide kanseri gibi hastalıklar görülebilir.
Gastrit; mide duvarının mukozadan serozaya kadar olan iltihap reaksiyonudur. Bu kelime mide zarı iltihabı için kullanılır. Gastrit riskini bakteriyel enfeksiyon artırır. Düzenli olarak ağrı kesici kullanımı da gastritin ortaya çıkmasında etkilidir. Uygun bir şekilde tedavi edilmediği takdirde mide kanaması ve mide ülserine sebep olabilir. Tanısı için fiziki muayene ile birlikte bazı testler uygulanır, endoskopi yapılır. Şüpheli bir durum varsa biopsi yapılır. Hem akut hem de kronik gastritli hastalar diyet tedavisine başlatılmalıdır. Tedavide mide asit miktarını azaltmak (antiasit, proton pompa inhibütörleri vb.) ve altta yatan hastalığı tedavi etmek (akut/ stres gastrit, hp tedavisi, B12 yetersizliği vb) temel prensipler içerisindedir. Gastrit hastalarının tedavisinde beslenme oldukça önemli bir yere sahiptir. Burada doktorun önerdiği diyet programına uyulması gerekmektedir.
Mide fıtığı; midenin yemek borusuna sarkması ve diyaframın zayıf kalmasıyla ortaya çıkar. Reflü hastalarının yarısına yakınında mide fıtığı görülebilmektedir. Burada önemli olan fıtığın büyüklüğü ve reflünün seviyesidir. Yapılan değerlendirme sonucunda cerrahi müdahale gerektirebilir. Çoğunlukla cerrahi işlem sonucunda iyi bir sonuç elde edilir. Paraösefagal mide fıtığı olarak adlandırılan fıtık türü oldukça yaygındır. Bu fıtık ilerlediği takdirde ciddi sorunlara yol açmaktadır. Mutlaka cerrahi tedavi gerektirir ve geciktirilmemesi gerekir. Dev mide fıtığına bakılacak olursa kesinlikle cerrahi operasyon gerektirir. Bu ameliyat genellikle laparoskopik yöntemle yapılmaktadır. Alanında uzman kişiler tarafından tedavi edildiği takdirde sorun tamamen ortadan kalkmaktadır.
Mide kanserine; beslenme, genetik faktörler, çevresel faktörler, cinsiyet ve Helicobacter pylori isimli bakteriye bağlı olarak gelişen gastrit neden olur. Mide kanseri hastalığının belirtileri, hastalığın evresine ve yerleştiği bölgeye göre farklılık gösterebilir. İştahsızlık, kilo kaybı, yutma-takılma hissi, yemek borusunda yanma, şişkinlik, bulantı, kusma gibi belirtiler görülür. İleri evrelerde kan kusma söz konusu olabilir. Yukarıdaki belirtilerin olması halinde zaman kaybetmeden bir uzman yardımı almanız gerekir. Hastane ortamında çeşitli tetkikler ve fiziki muayene yapılmalıdır. Hastaya endoskopi uygulaması yapılır. Tanı konulduktan sonra, hastalığın yaygınlığı belirlenir. Cerrahi öncesinde akciğer grafisi çekilmelidir. Peritoneal implant ve asit varlığında, intraperitoneal yayılım daha iyi gösterilebilir. Hasta için uygun tedavi stratejisi belirlenmesi için ameliyat öncesinde etkin şekilde tanısal görüntüleme yöntemleri kullanılır ve evreleme işlemi yapılır.
Mide kanseri en temel tedavi yöntemi cerrahi operasyon ile midenin alınmasıdır (gastrektomi). Bu operasyon ile midede görülen bütün tümör dokusu çıkarılır. Hastanın durumuna göre mide tamamen ( total gastrektomi) veya yaklaşık %80’i (subtotal gastrektomi) çıkarılabilir. Lokal yayılım gösteren kanser hastalıklarında cerrahi öncesi belli bir süre kemoterapi uygulanır. Cerrahi yöntemle radyoterapi uygulamasında sıklıkla yapılır. Mide ameliyatı sonrasında beslenme tercihleri düzenlenmelidir. Bu hastalıkta cerrahi girişim oldukça önemli yere sahiptir.